Burgemeester Jan ten Kate van Staphorst en burgemeester Roger de Groot van Noordoostpolder zijn allebei al vijftien jaar bestuurder binnen Regio Zwolle. Beiden hebben de regio vanuit driegemeenten ervaren. Ze vertellen onder meer wat typisch Regio Zwolle is, welke gemeenten of initiatieven ze bewonderen en gaan in op het belangvan goed samenwerken. ‘Bij samenwerking zijn de drie G’s essentieel: Grensontkennend, Gunnen en Gezamenlijk .’
WAT IS UW DAGELIJKSE ROL OF BIJDRAGE AAN REGIO ZWOLLE?
Ten Kate:
‘Samen met Gerdien Rots ben ik duovoorzitter van het programma Stedelijk Zwolle, dat gaat over ontwikkelingen in de gemeente Zwolle. Het is goed, en ook best bijzonder, dat een bestuurder van buiten Zwolle hierin participeert. Dat komt natuurlijk doordat Zwolle een grote regiofunctie vervult, maar ik vind het toch mooi dat Zwolle openstaat voor perspectieven van andere gemeenten.’
De Groot:
‘Ik ben lid van het dagelijks bestuur van Regio Zwolle en verantwoordelijk voor communicatie en marketing. Ik denk mee over het verhaal van de regio en hoe we ons naar buiten presenteren. We willen een herkenbaar verhaal neerzetten waarin alle betrokkenen zich kunnen vinden en waarmee we samen kunnen optrekken, ook in Brussel.’
WAT IS NOU TYPISCH REGIO ZWOLLE VOOR INWONERS, ONDERNEMERS EN BESTUURDERS?
Ten Kate:
‘Regio Zwolle kenmerkt zich al vanaf het begin door een ‘coalition of the willing’. De samenwerking is hier niet zwaar geformaliseerd zoals in sommige andere regio’s, maar gebaseerd op gezamenlijke doelen en wederzijds vertrouwen. Dat is uniek. Daarnaast zijn we een echte mkb-regio. Wat betreft inwoners: die zijn nuchter en pragmatisch. Mensen nemen veel eigen initiatief en dragen vaak zelf actief bij aan de samenleving. Dit ‘noaberschap’ is een kracht van de regio.’
De Groot:
‘Er is hier een sterke doe-mentaliteit en er zijn korte lijntjes. Bedrijven, overheden en onderwijsinstellingen weten elkaar goed te vinden. En dat leidt tot effectieve samenwerking.’
WAT MAAKT REGIO ZWOLLE STERKER, LEUKER OF BETER DAN ANDERE REGIO’S?
De Groot:
‘Je kunt niet zeggen dat we beter zijn dan andere regio’s. Ik hou er ook niet van om ons op die manier af te zetten tegen andere regio’s. We hebben onze eigen kracht en ons eigen DNA. Daar moeten we van uitgaan.’
Ten Kate:
‘Ik denk wel dat onze ligging een grote meerwaarde is. Denk aan de goede ontsluitingen van de A28, verbindingen naar Duitsland en Scandinavië en de toekomstige Nedersaksenlijn.’
WELK VOORBEELD LAAT PERFECT ZIEN WAT KENMERKEND IS AAN REGIO ZWOLLE?
De Groot:
‘Dan denk ik meteen aan de verstedelijkingsstrategie, waarbij we groeiplannen van verschillende gemeenten hebben samengebracht. Ook projecten zoals Perron 038 laten zien hoe we samen met bedrijven, overheden en onderwijsinstellingen regionale waarde creëren.’
Ten Kate:
‘Het behoud van Wehkamp binnen de regio vind ik een heel mooi voorbeeld. Toen duidelijk werd dat Wehkamp Hardenberg zou verlaten, koos Hardenberg er niet voor om het bedrijf koste wat het kost binnen de gemeentegrenzen te houden. In plaats daarvan zijn Hardenberg, Zwolle en de provincie Overijssel samen opgetrokken om Wehkamp voor Regio Zwolle te behouden, wat uiteindelijk is gelukt. Dit laat zien dat er over gemeentegrenzen heen wordt samengewerkt voor het grotere belang van de regio.’
WAARAAN WERKT U SAMEN MET ANDEREN IN DE REGIO?
De Groot:
‘Een mooi voorbeeld vind ik onze samenwerking met de gemeente Steenwijkerland op het gebied van elektrische deelfietsen, gefinancierd vanuit de Regio Deal. In verschillende fietshubs kunnen mensen deze fietsen ophalen en inleveren. Zo maken we het gebied beter bereikbaar en aantrekkelijker voor inwoners en bezoekers. Ook werken culturele instellingen uit verschillende gemeenten nauw samen aan een sterk cultureel aanbod.’
Ten Kate:
‘In Regio Zwolle werken we samen aan een zo goed mogelijk functionerend ‘daily urban system’, waarbij we kijken naar hoe mensen wonen, werken en van en naar hun werk reizen. Bepaalde onderwerpen bespreken we in kleiner verband. Zo spreken we met omliggende gemeenten en de provincie specifiek over de bereikbaarheid tussen Zwolle en Meppel, waarbij we vooral kijken naar gedeelde belangen. In beginsel zijn we natuurlijk opgericht om de regio als geheel economisch te versterken. Daarom moeten we ervoor waken om alles direct op regioniveau te behandelen. Maar als een kwestie meerdere gemeenten aangaat, is het wel goed om deze te bespreken in het regio-overstijgend overleg om te kijken of we elkaar kunnen ondersteunen.’
De Groot:
‘We zijn inderdaad begonnen met een focus op economische samenwerking. Maar we hebben in vijftien jaar wel een ontwikkeling doorgemaakt. Inmiddels pakken we ook complexere vraagstukken aan waar we allemaal mee te maken hebben, zoals ruimtelijke opgaven en de uitdaging van een gezonde leefomgeving, waarbij water en bodem een belangrijke rol spelen. Het is wel zo: hoe meer gezamenlijke opgaven je oppakt, hoe ingewikkelder het wordt. Samenwerken vraagt grote betrokkenheid. En soms ook de noodzaak om over je eigen schaduw heen te stappen. Wat je doet op het gebied van samenwerking heeft niet alleen impact op je eigen gemeente, maar indirect ook op de regio als geheel. De drie G’s zijn daarin essentieel: Grensontkennend, Gunnen en Gezamenlijk.’
VOOR WELKE GEMEENTEN OF INITIATIEVEN BINNEN REGIO ZWOLLE HEEFT U BEWONDERING?
De Groot:
‘Naast de initiatieven die ik al genoemd heb, vind ik Upgrade Jezelf een waardevol initiatief. Het programma helpt werknemers en bedrijven in de regio om zich klaar te maken voor de banen van de toekomst. Een heel zichtbaar en tastbaar resultaat van onze samenwerking voor inwoners in de regio.’
Ten Kate:
‘Ik heb veel respect voor de open houding van Zwolle. Als centrale stad in de regio kijkt Zwolle niet alleen naar zichzelf, maar ook naar de omliggende gemeenten en betrekt hen actief bij regionale plannen. Dat een grote stad zich zo bewust opstelt richting het ommeland, is bijzonder en waardevol. Het onderstreept hoezeer Zwolle het belang van samenwerking ziet.’
WAT IS VOLGENS U DE KRACHT VAN DE AFWISSELING TUSSEN KERNEN EN STEDEN, DIE REGIO ZWOLLE ZO KENMERKT?
Ten Kate:
‘De steden en dorpen versterken elkaar voortdurend. Inwoners van Zwolle kunnen heel makkelijk rust en ruimte opzoeken, zoals in het Vechtdal of het Reestdal. En inwoners uit de kleine dorpen zijn snel in een stad om bijvoorbeeld te kunnen winkelen. Die afwisseling maakt het een aantrekkelijke regio om te wonen.’
De Groot:
‘Stad en ommeland hebben elkaar keihard nodig om ieders doelen te kunnen verwezenlijken.’
WELKE KERN ÉN WELKE STAD VINDT U EEN UITBLINKER VOOR REGIO ZWOLLE?
Ten Kate:
‘Dat is moeilijk te zeggen, want iedere plaats heeft zijn eigen kwaliteit.’
U MOÉT KIEZEN
Ten Kate, lachend:
‘Nou, dat bepaal ik zelf wel, haha. Nee, dat is echt onmogelijk. Iedere stad en kern heeft zijn eigen parels. Dat maakt de regio juist zo aantrekkelijk.’
De Groot:
‘Ik ben het met Jan eens. Elke gemeente heeft zijn eigen identiteit. Ik vind het wel bijzonder dat Zwolle de regiofunctie zo omarmt en daarmee als stad sterk verbonden is met het omliggende platteland.’
Lees het volledige magazine verder online.