‘Regio Zwolle’ is inmiddels een ‘rijdende trein’. Onderweg stapten er verschillende mensen in. Allemaal met een ander verhaal, allen met dezelfde ambitie: iets betekenen voor onze regio. Vier van hen vertellen wat ze de afgelopen jaren deden, wat ze tegenwoordig doen en wat ze nog wíllen doen in en voor Regio Zwolle. ‘Wij plukken de vruchten van wat onze voorgangers zaaiden én we zaaien dóór, zodat ook volgende generaties kunnen oogsten.’
ALS TROUWE REGIO ZWOLLE AMBASSADEURS KENNEN JULLIE ELKAAR ZEKER AL?
Martijn Dadema: ‘Diana en ik kenden elkaar nog niet, maar ik vind het leuk om voortdurend nieuwe mensen te ontmoeten; mensen die ook mooie dingen doen in de regio. Er gebeurt hier zó veel. Dat wij elkaar nu pas ontmoeten, laat maar weer eens zien hoeveel samenwerking er is, en hoeveel initiatieven er zijn. Heel inspirerend. Het is meer een cultuur dan een structuur. Dingen mogen ontstaan en gebeuren; duizend bloemen bloeien.’
Theo Rietkerk: ‘Als Tweede Kamerlid, rond het jaar 2000, en als gedeputeerde van Provincie Overijssel was ik al onderdeel van het netwerk in onze regio. Ik zag Martijn als burgemeester van Raalte komen en een mooie rol vervullen. Jelle kende ik als enthousiaste ondernemer uit Kampen, en ik zag hem zichzelf ontwikkelen in zijn rol als mkb-voorzitter, met lijnen naar MKB-Nederland, met Jacco Vonhof. En Diana ontmoette ik in 2014 bij arbeidsmarktvraagstukken.’
‘Van 2017 tot november 2024 was ik voorzitter van MKB-Nederland Regio Zwolle. Nu ben ik voorzitter van Economic Board Regio Zwolle (EBRZ) en namens EBRZ lid van het algemeen en dagelijks bestuur. Ook zit ik in de Begeleidingscommissie Regio Deals. Als ondernemer kijk ik dan ook geregeld door de bril van de ondernemer.’ JELLE WEEVER
HOE BESCHRIJVEN JULLIE DE SAMENWERKING IN REGIO ZWOLLE?
Diana Speersta: ‘Bij mijn start in Regio Zwolle in 2016 schoof ik aan bij wethouders van verschillende gemeenten. Ik zat er vanuit het UWV, dat natuurlijk een landelijk georganiseerde uitvoeringsinstantie is. Ik was tussen die wethouders dus een vreemde eend in de bijt. Maar we wilden hetzelfde: perspectief voor inwoners. En daar werken we sámen aan. Ondernemers zijn hierbij even belangrijk als overheden. Je kunt mensen begeleiden naar werk zoveel je wilt, maar als er geen werk ís… Ondernemers heb je nódig, onderwijs ook. Ik ben trots op onder andere het loopbaanadvies van Groei Vooruit, en op het Ontwikkelfonds, waarmee een leven lang ontwikkelen voor inwoners en werkgevers betaalbaar wordt gemaakt. Toen ik in de regio begon, waren er 14.000 mensen in de WW zonder werk en nu 5.000. En mensen zijn veel korter werkloos. Prachtige resultaten, waar íedereen op een eigen manier aan bijdraagt.’
Martijn Dadema: ‘Weet je nog, de lobby rondom de N35 en de A28? Infrastructuur lag bij de provincies. Toen zeiden we: ook de andere o’s moeten iets met die opgave. Denk aan de logistieke sector, MKB-Nederland Regio Zwolle, VNO-NCW, het onderwijs. Sámen de regio bereikbaar maken, daar gaat het om. Vervolgens kwam de A28 in het regeerakkoord, en ook de N35 kregen we op de agenda. Dankzij sámenwerking; onderaan de brieven die we naar Den Haag verzonden stonden wel 20 logo’s. Die maatschappelijke alliantie had een enorme impact. En toen sloot Regio Twente zich ook nog in de volle breedte aan! De lobby die we voerden, dat was een individuele overheid nooit gelukt.’
Theo Rietkerk: ‘Inderdaad: samen sterk. Regio Zwolle werkt grensontkennend en groeit! Ook omdat we elkaar vertrouwen en wat gunnen. In ons Hanze-dna zit het ‘noaberschap’, het samenwerken. Deze samenwerking zien we ook in het mbo en hbo, en dat droeg bij aan Zwolle-Onderwijsstad. Daarnaast koos de regio terecht voor het menselijk kapitaal: de Human Capital Agenda, met eigenaarschap, door de bestuurlijke kartrekkers uit de bedrijfswereld en het onderwijs, gefaciliteerd door gemeenten en provincies. Daarmee valt Regio Zwolle landelijk op.’
Jelle Weever: ‘Ik ben voor sectoraal werken, want dan kun je doel- en resultaatgericht dingen aanpakken. Echter, veel mkb’ers voelen zich niet bij een sector horen, of ze vinden de weg naar die sectortafel binnen Regio Zwolle niet. Upgrade jezelf creëerde daarom één loket, om werkgevers te helpen hun medewerkers te ontwikkelen. En Groei Vooruit ontstond, specifiek gericht op inwoners. We boeken resultaten, zónder vaste structuur of bestuurslagen. Momenteel is de vraag: hoe brengen en houden we innovatie op gang? Daarvoor moeten de o’s bij elkaar gaan zitten en luisteren naar het geluid van onderaf, naar waar bedrijven behoefte aan hebben.’
DE MENSEN DIE 15 JAAR GELEDEN AAN DE WIEG VAN REGIO ZWOLLE STONDEN, HEBBEN VEEL GEZAAID. HEBBEN JULLIE HET GEVOEL DAT JULLIE NU KUNNEN OOGSTEN?
Martijn Dadema: ‘Wij plukken nu de vruchten, maar we zaaien ook door, zodat ook volgende generaties kunnen oogsten. Er zijn wel mensen van het eerste uur aan te wijzen, zoals Henk Jan Meijer. In de sky box van PEC Zwolle vroegen ondernemers zich af hoe de regio kon bijdragen aan de voetbalclub. En Kennispoort Regio Zwolle werd opgericht. Dat waren onmisbare eerste stappen in samenwerking. De scope van Regio Zwolle is nu groter, en er gaat meer geld in om. Vroeger stopten gemeenten een aantal cent per inwoner in een potje. Nu gaat het mede dankzij de RegioDeals over tientallen miljoenen euro’s.’
Theo Rietkerk: ‘Eerst waren vooral infrastructurele projecten van belang. Via brede welvaart kwamen het menselijk kapitaal, innovatie, arbeidsproductiviteit, water- en klimaatmaatregelen en gebiedsontwikkelingen, zoals de Spoorzone, op de regionale en landelijke agenda. De uitvoeringskracht is een actueel thema en daar hebben we iedereen bij nodig. Ook de Rijksoverheid, die haar doelen – met een financiële impuls – door ons gerealiseerd ziet worden.’
Jelle Weever: ‘In het begin werkte men denk ik vanuit de gedachte: er is geld, nu bedenken we een plan. Tegenwoordig bedenken we een plan en zoeken we er geld bij. De nationale overheid zoekt partners in het land om op ‘triple helix’-niveau (met regionale en lokale overheden, onderwijs en ondernemers) samen te werken. Regio Zwolle is zo’n partner. Die positie ontwikkelden we door de jaren heen.’
Martijn Dadema: ‘In plaats van dat we vanuit de regio lobbyen in Den Haag, zijn we tegenwoordig een partner. In Den Haag gaan ze nu voor óns lopen. Dat is fantastisch!’
Diana Speersta: ‘We zijn nooit klaar met zaaien. We blijven ons immers altijd verhouden tot onze omgeving, tot de context. Een actueel vraagstuk in de Regio Zwolle is: waar kunnen arbeidsmigranten wonen? Maar over vijf jaar zijn er weer andere uitdagingen.’
‘Vanuit UWV Werkbedrijf ben ik – met veel aandacht voor inclusiviteit – nu acht jaar actief in Regio Zwolle. Ik wil mensen aan het werk helpen; daarbij is van belang hoe de sectoren zich hier ontwikkelen. Het werk moet er immers wel zíjn. Daarom is het mooi dat onderwijs, overheid en ondernemers in Regio Zwolle samen optrekken, zoals binnen de Human Capital Agenda.’ - DIANA SPEERSTA
OP WELKE RESULTATEN VAN REGIO ZWOLLE BEN JE TROTS?
Diana Speersta: ‘Zorg is hier een grote sector – met veel partijen – waarin veel medewerkers nodig zijn. Daarom ontwierpen de adviseurs van het publieke Werkgeversservicepunt, het onderwijs en de zorgsector een schakeltraject. Hierdoor kunnen mensen met een uitkering ervaren of werken in de zorg iets voor hen is. Het onderwijs is er om deze mensen op te leiden voor een baan in de zorg, ondernemers bieden leerwerkplekken aan en gemeenten en UWV borgen de uitkering. We laten de deelnemers pas los als ze op een volgend station zijn aangekomen; blijkt na een snuffelstage dat de thuiszorg niks voor iemand is, dan is een baan in het ziekenhuis misschien wel passend.’
Jelle Weever: ‘Ik ben trots op de Regio Zwolle Brigade die in coronatijd werd opgericht. ‘It’s lonely at the top’; ondernemers hebben meestal weinig mensen om zich heen bij wie ze hun zorgen kwijtkunnen. Onder andere Lisa Heethaar en Paul Veld kwamen toen namens MKB en VNO-NCW op het idee om alle mensen die een NOW-uitkering hadden aangevraagd te bellen om te horen welke hulp ze eventueel nodig hadden. Zo’n vijftig man sloeg aan het telefoneren. Wethouders, accountmanagers van gemeenten, ondernemers; mensen met een luisterend oor voor een ondernemer in coronatijd. Waarschijnlijk had geen van de gebelde ondernemers uit zichzelf gezegd: ik heb hulp nodig. Of: ik heb een financieel probleem. Maar de mensen die hen belden zeiden: je zult misschien tegen financiële onzekerheid aanlopen. Het gesprek kwam zo op gang en ondernemers werden doorverwezen voor hulp. Denk aan schuldhulpverlening, boekhoudkundige hulp of hulp bij het ‘coronaproof’ inrichten van de werkplek.’
Martijn Dadema: ‘Ja, het was heel fijn dat die brigade er was. Ik vond het belangrijk om er snel achter te komen waar de coronaregels knelden. Door alle info die de brigade ophaalde bij ondernemers, konden we in Den Haag aandachtspunten heel concreet aankaarten. Startende ondernemers vielen bijvoorbeeld tussen wal en schip wat betreft de coronaregelingen en -voorzieningen. Doordat de signalen niet uit één gemeente maar uit heel Regio Zwolle kwamen, werden we serieus genomen.’
‘Tot 2015 was ik als gedeputeerde van Provincie Overijssel betrokken bij Regio Zwolle. Sinds 2015 neem ik deel aan overleggen namens 13 onderwijsorganisaties. Ook ben ik voorzitter van het college van bestuur van Landstede Groep. Sinds 5 jaar maak ik deel uit van de Eerste Kamer, als Voorzitter Kamercommissie OCW en Vicevoorzitter I&W. Met een onderwijsbril, regiobril en Haagse bril op, zet ik mij samen met regionale ondernemers en overheden in voor Regio Zwolle.’ - THEO RIETKERK
Diana Speersta: "Heel Nederland zat natuurlijk in angst dat bedrijven zouden omvallen en dat er veel mensen zonder werk zouden komen te zitten. In Regio Zwolle hebben we toen een matchingsysteem opgezet. Mensen uit de horeca konden – zolang hun zaak gesloten moest blijven – in de zorg aan de slag. We hebben onze UWV-adviseurs ingezet voor de vraag-aanbodverbinding."
Theo Rietkerk: "Onze regio is sterk in het elkaar ontmoeten in netwerken, en dat was ook voor de heftige coronaperiode al zo. Lokaal en regionaal. Binnen het regionale netwerk ontmoeten mensen elkaar rondom het stadion van PEC Zwolle. O.a. Regio Zwolle United en Kennispoort Regio Zwolle organiseren interessante bijeenkomsten met ondernemers, onderwijs en overheden, zowel rondom voetbalwedstrijden als tussendoor. Toch zien we in de zorg, techniek, ICT en het onderwijs de komende jaren nog een tekort aan mensen. Er is werk aan de winkel. Waar ik trots op ben, is dat we schouder aan schouder dóórontwikkelen op basis van de lessen uit het verleden."
NEEMT REGIO ZWOLLE INZICHTEN OF ‘GELEERDE LESSEN’ MEE NAAR DE TOEKOMST?
Jelle Weever: "De Ondernemersdienstverlening waar we nu aan werken, komt voort uit de Regio Zwolle Brigade van toen. Vandaag de dag gaat het om de vraag: hoe krijg je je bedrijf in transitie? We moeten innoveren, alles moet duurzaam en circulair. Maar wat hebben ondernemers hiervoor nodig? We gaan ondernemers benaderen om hun behoeften te achterhalen."
Martijn Dadema: "Wat ik leerde is: door gesprekken tussen allerlei partijen krijg je ook begrip voor elkaar. Plannen worden hierdoor beter, omdat men rekening houdt met alle belangen. Een voorbeeld: bij de provincie hadden we het over woningen, maar de ondernemers riepen: en de bedrijventerreinen dan? Daar is ook aandacht voor nodig. En klimaatadaptatie, hoe verhoudt zich dat tot nieuwe woningen? Alles hangt met elkaar samen. Enkel wanneer je in gesprek bent, lukt het om een plan te maken waarin alles aan bod komt."
Theo Rietkerk: "Op basis van een evaluatie professionaliseerden de sectortafels van de Human Capital Agenda de ondersteuning. Ook zijn actuele thema’s toegevoegd om doorontwikkeling te organiseren. De thema’s leiderschap, sociale innovatie en inclusie worden verbonden door cross-sectorale samenwerking. Begin 2025 verkennen we dit samen verder en zetten we het om in acties. De Board Arbeidsmarkt, onder voorzitterschap van Paul Guldemond, agendeert dit samen met de partners."
‘Inmiddels ben ik tien jaar betrokken bij de regio; de eerste acht jaar als burgemeester van Raalte en nu als gedeputeerde van Provincie Overijssel, met als aandachtsveld Regio Zwolle. Ook ben ik lid van het dagelijks bestuur van de regio. Wat ik mooi vind: Regio Zwolle is niet zozeer een netwerkstrúctuur, maar vooral een cúltuur; eentje van samenwerken.’ - MARTIJN DADEMA
REGIO ZWOLLE HEEFT AL 15 JAAR LANG DE LUXE VAN DE REGIO ZWOLLE MONITOR, HET ONDERZOEK NAAR DE STAND VAN DE ECONOMIE. WAT BETEKENT DAT JAARLIJKS ONDERZOEK VOOR DE REGIO?
Jelle Weever: "De peilstok erin, dat is goed. Met cijfers kunnen we laten zien waar het goed gaat en waar we nog huiswerk te doen hebben. In de Economic Board wil ik ervoor zorgen dat we de monitor meer inzetten. Ik vind namelijk dat we er als regio nóg meer uit kunnen halen."
Martijn Dadema: "Mooi voorbeeld: Stichting Metropool Regio Zwolle werd in 2010 opgericht om de economie van Regio Zwolle op de kaart te zetten. Het was een initiatief van ondernemers. Samen met Hogeschool Windesheim maken ze de monitor en organiseren ze jaarlijks het Regio Zwolle Congres. Dit kwam niet voort uit een bepaalde structuur, maar is een initiatief van ondernemers die zich inzetten voor de regio. Door de toegevoegde waarde verdiende de monitor snel zijn plek."
Diana Speersta: "UWV vult de monitor aan met arbeidsmarktinformatie. Jaarlijks brengt UWV in november de 'Regio in Beeld' publicatie uit, waarin meerdere thema’s rondom de regionale arbeidsmarkt aan bod komen. Cijfers bieden onderbouwing bij het maken van plannen. En interessant zijn ook de benchmarks: hoe doen wij het in vergelijking met andere regio’s?"
Door gesprekken tussen allerlei partijen krijg je begrip voor elkaar. Plannen worden hierdoor beter, want men houdt rekening met alle belangen.
